Er is veel bekend over de Colombiaanse schrijver Gabriel García Márquez (1927-2014) en zijn meest populaire roman Honderd jaar eenzaamheid (1982) over de hele wereld. Het is ook bekend bij autochtonen en buitenlanders dat hij een nieuwe literaire stijl patenteerde die bekend staat als magisch realisme, en dat veel mensen associëren met het idee van exotisme in dit tropische land. Nu, hoewel dit idee niet helemaal ver van de realiteit is, kan ervoor worden gezorgd dat een deel van de inspiratie van de auteur om deze vertelstijl vorm te geven, is gebaseerd op de gebruiken, landschappen en verhalen van zijn thuisland: Aracataca, en Cartagena en Barranquilla, steden die hem zagen groeien en trainen als verslaggever en schrijver.

Gabriel García Márquez is de eerste van zeven mannen en vier vrouwen, hij is de zoon van Gabriel Eligio García Martínez (1901-1984), een bastaardzoon en telegraaf die zijn baan had opgegeven om zich als autodidactisch homeopaat in Barranquilla te vestigen, en Luisa Santiaga Márquez Iguarán ( 1905-2002). Van laatstgenoemde erfde hij veel van de familietraditie die zijn eerste zeven levensjaren diepgaand kenmerkte, dankzij het feit dat zijn jeugd werd doorgebracht in het huis van zijn grootouders van moederskant, Nicolás Ricardo Márquez Mejía (1864-1937) en Tranquilina Iguarán Cotes ( 1863-1947). Papalelo, zoals zijn grootvader werd genoemd, legde hem op een dag een kolossaal geïllustreerd boek in de hand en op wiens pagina's het hele universum verscheen: een woordenboek. Van haar kant liet Mina, de grootmoeder, genezeres en banketbakker, haar een hele entourage van vrouwen na. Onder tantes, zussen, Indiase begeleiders en dochters van iemand die het huis bewoonde, ontdekte de kleine Gabriël, in gecodeerde talen, vrouwelijke geheimen terwijl ze hem onder de douche inzepen.

Veel van de buitenlanders die het land vandaag bezoeken, beweren dat ze zich zeer op hun gemak voelen en aangetrokken voelen door de gebruiken, het klimaat en de inwoners van het land, hoewel ze toegeven dat ze verrast zijn door een stad als Bogotá, zo koud, grijs en regenachtig. Het lijkt erop dat het idee van de dichte tropische jungle, de kleurrijke landschappen, de exotische dieren en de constant brandende zon, wordt verwaterd tussen het cement, het verkeer en de vervuiling. Hoewel ze uiteindelijk een land van contrasten ontdekken, een landschap dat even divers is als de mensen en gebruiken, een land van magisch realisme waar alles kan gebeuren, omdat het soms lijkt te komen uit een fictief verhaal. Misschien is het gevoel dat sommigen van hen ervaren wanneer ze in Colombia aankomen hetzelfde als dat van die eerste Spaanse veroveraars die, onder het bevel van Christoffel Columbus, dit land ontdekten en verhalen optekenden over de Amazone, zeemeerminnen en fantastische monsters in hun dagboeken .

En het is niet verwonderlijk dat het land van magisch realisme dat García Márquez in zijn vele verhalen presenteert, misschien vertegenwoordigd in de iconische Macondo, vallen samen met de realiteit van veel mensen die dit land bezoeken en er wonen. Er is een bekende uitdrukking die zegt: de realiteit is vreemder dan fictie, en dat is perfect van toepassing op het idee dat we hebben van Colombia. In een compilatie van kronieken en rapporten van de auteur vertelt hij bijvoorbeeld het verhaal van een Marquesita, bekend als de Marquesita de la Sierpe, en die blijkbaar een van zijn romans inspireerde: Liefde en andere demonen (1994). Dit is een legendarische Spaanse landeigenaar die lang geleden in de regio woonde, bekend om zijn vele wonderen en om zijn grote rijkdom. De auteur beschrijft het als:

de Marquesita Ze was een soort geweldige moeder voor degenen die haar in La Sierpe dienden. Hij had een groot en weelderig huis in het centrum van wat nu bekend staat als La Ciénaga de la Sierpe […] hij kon op verschillende plaatsen tegelijk zijn, over het water lopen […] Het enige wat hij niet kon doen was de doden tot leven wekken ... dood, omdat de ziel van de doden hem niet toebehoorde. "La Marquesita had een pact met de duivel", leggen ze uit in La Sierpe. (Garcia Márquez, 1982, p. 14)

overal de Marquesita is magisch. Ze is niet alleen de eigenaar van grote rijkdom, maar ze heeft van bepaalde geselecteerde mensen ook enkele van haar bovennatuurlijke krachten geërfd, zoals het genezen van door slangen gebeten dieren of het genezen van door wormen gekweld vee.

Dus, en hoewel García Márquez het nooit als zodanig heeft opgevat, werd een hele legende, een beweging, een compleet universum om hem heen gesmeed, waar de realiteit, vol ongelooflijke verhalen, kleurrijke landschappen en andere, het idee van magisch realisme vormen. In dit diverse land is er ruimte voor iedereen die wil ontdekken wat Colombia is, maar dan met de ogen van een klein kind dat voor het eerst regen ontdekt. Dus wat: welkom in het land van magisch realisme!

Door: Diana Marcela Loaiza

Bibliografie: García, G. (1982). Kronieken en rapporten. Medellín: Zwart Schaap.